Sinds november 2012 is op de hoek van de Molenstraat en de Hoogstraat in Wageningen weer te zien welke muurreclames zich daar een eeuw geleden ter hoogte van de eerste verdieping hebben bevonden. Vele jaren was de oorspronkelijke, vervaagde, belettering verborgen achter een pleisterlaag. Door de vervanging van deze muur dreigde het oorspronkelijke straatbeeld verloren te gaan. Op initiatief van bouwhistoricus Bart van Aller, lid van Wageningen Monumentaal, is de oude reclame minitieus gedocumenteerd. Met medewerking van de eigenaar, en met behulp van een bescheiden gemeentelijk fonds, is op de nieuwe muur door restauratieschilder Bart Oost uit Kampen de oude reclame opnieuw aangebracht. De firma Steigerland (Corno van Manen) te Wageningen ondersteunde dit project. Ook Wageningen Monumentaal gaf een bijdrage. Bart van Aller pleitte in zijn rubriek Stadsgeheimen in De Veluwepost van 1 augustus 2008 voor een zorgvuldige omgang met dit erfgoed. De stichting Tekens aan de wand is reeds jaren op dit gebied actief, de publicatie Tekens aan de wand (Nijhof, Havelaar e.a., Trichis Publishing) is in de boekhandel verkrijgbaar. Hieronder een passage uit Van Aller’s tekst:
Buiten de beperkte reclame in de krant ontstond rond 1900 de buitenreclame, een beproefd middel om een winkel of bedrijf aan te prijzen. Het maken van muurreclames werd een groot werkgebied waarvoor zelfs gespecialiseerde reclameschilders, opleidingen en boeken met voorbeeldletters bestonden. Tussen 1900 en 1940 bereikte de geschilderde reclame zijn hoogtepunt.Helaas is het aantal geschilderde buitenreclames de afgelopen jaren in Nederland sterk afgenomen. Vaak ook werden ze gewoon overgeschilderd, waardoor ze juist goed geconserveerd werden!
Op diverse oude ansichten van Wageningen zijn muurreclames te zien. Zo adverteerde de bekende “Scholtens Volksdrogisterij” in de Hoogstraat met: Drogerijen, Chemicaliën, Verfwaren, Vernissen, Kwasten en Penseelen. Donkere kamer, ingang om den hoek. Van al die reclames zijn er bij mijn weten drie gespaard gebleven. Eén in de Bevrijdingsstraat boven schoenwinkel Giessen, een in de Bergstraat bij Van Woerekom en toch de meest bijzondere op het pand Molenstraat/hoek Hoogstraat 80. Hier is een voor Nederland unieke rechthoekig gepleisterde muurreclame uit begin 1900 bewaard gebleven die op zijn beurt weer bestaat uit acht aparte vlakken met voluten op de hoeken.
Begin 20e eeuw zat hier de zaak van S.W Laarhuis “Au Louvre”, magazijn van glas- en aardewerk en bovenal met “Steeds de nieuwste Souvenirs”. Misschien zit deze tekst er ook nog onder. Waarschijnlijk is het initiatief om op deze muur vlakken te gaan verhurende heer Laarhuis zelf gekomen. Andere advertenties waren onder meer van W.A Scheerder, Coiffeur, Sanders Eau de Cologne en natuurlijk reclame voor de zaak van Laarhuis zelf met een mooie afbeelding van een gasgloeilicht. Een ansicht van ongeveer tien jaar later toont aan dat als men geen huur meer betaalde zijn of haar advertentie werd overgeschilderd. In tal van Nederlandse steden als Kampen, Utrecht, Den Haag en Deventer beleven deze reclame-uitingen een opleving en worden tal van muurreclames gerestaureerd door gespecialiseerde restauratoren en ook in aparte wandelroutes opgenomen.
Foto’s Bart van Aller / Collectie Bart van Aller
